Over de combinatie van wijn en eten zijn talloze boeken geschreven. Het is een onderwerp waarover we gewoon niet uitgepraat raken. Maar bij de meest verfijnde gerechten kun je veel meer serveren dan een glaasje wijn of champagne. Ook whisky verdient namelijk een plaats op de beste tafels, op voorwaarde dat je rekening houdt met enkele basisprincipes. Anders riskeer je de zintuigen van je gasten van bij het voorgerecht te verdoven. Hieronder vind je enkele tips om met volle teugen van een gastronomische avond met whisky te genieten.

Voorbereiding

Whisky is een sterkedrank. Omdat niet iedereen dit soort dranken gewend is, moet je rekening houden met de hoeveelheid whisky die je schenkt. Voor beginners hou je het best bij 3 of 4 verschillende whisky's tijdens het hele diner: 1 bij het voorgerecht, 1 bij het hoofdgerecht, 1 bij het dessert en een laatste glaasje om de avond in schoonheid af te sluiten. Meer ervaren liefhebbers kunnen het ambitieuzer aanpakken en 2 whisky's bij het voor- en hoofdgerecht presenteren, zodat je gasten in totaal van 6 soorten kunnen proeven.

Idealiter geef je iedereen een whiskydegustatieglas: de rand van zo'n glas staat iets rechter, waardoor de aroma's beter geconcentreerd zijn. Heb je zulke glazen niet? Zet dan kleine, eenvoudige wijnglaasjes op tafel. Als je de whisky's vooraf serveert, bedek de glazen dan met een deksel (of gewoon een bierviltje). Zo mengen de aroma's zich niet en kun je de whisky's onder identieke omstandigheden proeven, waardoor je ze beter met elkaar kunt vergelijken.

Voorzie ook genoeg water op kamertemperatuur. Het best kies je voor bronwater, maar het belangrijkste is dat het water geen te uitgesproken aroma of minerale smaak heeft. Spa Reine is een goede keuze: dit water reinigt de smaakpapillen en neutraliseert de smaken tussen de verschillende whisky's door. En met een klein scheutje water kun je de whisky's licht verdunnen, waardoor bepaalde aroma's beter tot uiting komen en het alcoholpercentage van deze godendrank iets lager wordt.

Voor de degustatie zelf volstaat een glaasje van 3 tot 4 centiliter. Stop je neus niet recht in het glas, anders verbrand je de wanden van je neusholte. Als je het glas ter hoogte van je kin houdt, ruik je de aroma's in al hun complexiteit. Hou een beetje speeksel in je mond voordat je een slok whisky neemt, zodat het hoge alcoholgehalte je smaakpapillen niet verbrandt.

Schenk de whisky's in een bepaalde volgorde: van subtiel naar krachtig, van niet-geturfd naar geturfd, van de Lowlands naar de Highlands, van het laagste naar het hoogste alcoholgehalte. Het principe werkt hetzelfde als bij wijn: zorg ervoor dat het laatste glas niet wordt overheerst door de intensiteit van het voorlaatste.

Gerechten en whisky combineren

In vergelijking met wijn zijn de opties om whisky met gerechten te combineren, iets beperkter. Dat komt door het hoge alcoholgehalte: alleen gerechten met een intense smaak worden niet overweldigd door de alcohol in whisky. Toch bestaan er een aantal bijzonder geslaagde combinaties. We sommen er enkele voor je op.

Oesters en rauwe vis

    • Het intense jodiumaroma van oesters gaat perfect samen met whisky uit de Highlands met zee- en jodiumtoetsen. Deze whisky past ook bij rauwe vis.

Gerookte zalm

    • Een echte klassieker. De subtiele gerookte smaak van de zalm is de sleutel tot deze combinatie. Kies dus een bijpassende whisky met een gerookt karakter, of gooi het over een andere boeg met een bloemachtige whisky met licht gerookte toetsen en een levendiger karakter.

Kreeft

    • Deze combinatie werkt het best met lokale producten. Denk aan kreeft met een slaatje dat op smaak is gebracht met een beetje geroosterde mout en een scheutje whiskyvinaigrette. Dit gerecht past uitstekend bij een whisky met een gemiddelde intensiteit. Ook bij garnalen en rivierkreeften met een verfijnd cocktailsausje is whisky erg lekker.

Pluimwild

    • Schots sneeuwhoen, Schotse whisky ... Deze twee komen niet toevallig uit hetzelfde land! Eigenlijk kun je alle soorten pluimwild, zoals fazant, patrijs, sneeuwhoen of wilde eend, met whisky serveren: bereid ze met paddenstoelen en kies een whisky met humus- of veentoetsen. Ga dus het best voor een whisky uit de Highlands met accenten van specerijen, humus en heide.

Roquefort

    • De intensiteit van deze kaas vereist een krachtige, vette, gerookte en zeer geturfde whisky. Denk maar aan Lagavulin, Ardberg, Ballechin of Port Ellen, een klinkende naam die tegenwoordig erg zeldzaam is.

Gekonfijte eend en foie gras

    • Hierbij horen toetsen van walnoot, sherry en praliné. Bij voorkeur kies je een fles uit de gouden driehoek van de whisky: Speyside, de regio met de meeste distilleerderijen in Schotland. Hier worden voornamelijk ronde, zoetere whisky's gemaakt die perfect bij gekonfijte eend of foie gras passen. Enkele van de bekendste namen uit deze regio zijn Glenfarclas, The Balvenie, Cardhu en The Macallan.

Wil je je gasten echt verrassen, dan raadt Eric Boschman aan ze bevroren whisky met gegrilde foie gras te serveren. Neem een whisky met een laag alcoholgehalte en een eerder fruitige smaak, zet de glaasjes 24 uur lang in de diepvries (een whisky van 40° bevriest pas vanaf -20 °C) en dien op als bijgerecht. De koude, stroperige whisky is nog drinkbaar, maar wanneer hij na het inslikken terug opwarmt, voel je de warmte van de whisky en komen de aroma's weer boven. Zeker het proberen waard!

Aziatische gerechten

    • Bij bepaalde Aziatische gerechten, in het bijzonder curry's uit Thailand of India, zijn whisky's met toetsen van gele wijn uit de Jura verrassend lekker. Hierbij denken we aan de whisky's met een uitgesproken karakter van Brora, maar eigenlijk zijn de meeste whisky's van het eiland Islay ideaal. Deze hebben meestal een sterk karakter dat niet wordt overheerst door de pittige smaak van curry, zoals Ardberg, Bunnahabhain, Lagavulin, Laphroaig of de zeldzame Port Charlotte.